MINIBUSEXCURSIE, VRIJDAG 10 JANUARI 2025
Afgelopen vrijdag stond de eerste en voorlopig enige excursie naar de Friese Wadden- en IJsselmeerkust op het programma. Ondanks dat dit één van mijn persoonlijke favorieten is en het gebied steeds weer bijzonder veelzijdig en vogelrijk blijkt, was het dit jaar lastig om liefhebbers te vinden voor wie de combinatie gebied en dag aantrekkelijk genoeg bleek. Zo waren we uiteindelijk maar met z'n vijven; uitzonderlijk (de excursies zitten doorgaans en gelukkig wel vol) maar ook bijzonder jammer!
Het was namelijk een geweldig leuke dag met prachtige soorten! En dat ondanks dat het weer nog z'n best deed om het ons lastig te maken. Onze minibus was een soort Alberto Tomba, die een reuzenslalom maakte tussen de buien door. Gelukkig kon je vaak bij het begin van de bui het einde reeds zien, dus met een beetje handig manoeuvreren en soms wat geduld redden we ons er prima me.
We ontmoeten elkaar nabij Harlingen, alwaar het begin meteen leuk was met een jonge Sneeuwgors, een tweedejaars Witte kwikstaart (met een bovengemiddeld donkere mantel en vrij uitgebreide flanktekening, maar m.i. net niet uitgesproken genoeg voor een vrouw Rouwkwikstaart), een flinke groep IJslandse grutto's en meerdere Bontbekplevieren.
Op de kop van de Afsluitdijk kregen we de grootste bui van de dag te verduren, dus reden we eerst door naar Breezanddijk. Daar was het relatief rustig, op 6 langsvliegende Zwarte zee-eenden, een Middelste zaagbek, 4 Grote zaagbekken, een tweede kalenderjaar Pontische meeuw en vele (verre) Eiders na.
Terug bij Kornwerderzand konden we ons vergapen aan duizenden Toppers. Wat is dat toch een uniek en geweldig fenomeen, de tapijten van deze in de rest van het land zeer schaarse eenden die constant veranderende patronen op het water creëren door middel van stroompjes vogels die zich over denkbeeldige (?) weggetjes en paden op het water verplaatsen!
In de Waddenhaven van Kornwerderzand joegen tientallen Aalscholvers, met in hun gezelschap ook meerdere Grote- en Middelste zaagbekken. Een man Nonnetje onttrok zich daaraan en was dichtbij de kant aan het vissen. Tot groot genoegen van ons, want deze soort in dit kleed in één van de mooiste dingen die je als vogelaar in de winter in Nederland kan overkomen! In de bosjes rondom het dorp zaten o.a. Goudhaan, Vuurgoudhaan, Koperwiek en Keep.
Vanuit Kornwerderzand reden we rustig terug richting vaste wal, waarbij we de groepen eenden, die dicht tegen de weg zwommen, mooi konden checkten. Dat leverde uiteindelijk meerdere Brilduikers, wat Nonnetjes en een man Krooneend op!
Kleine rietganzen waren 20 jaar geleden ontzettend talrijk in Zuidwest-Friesland. Tegenwoordig moet je voor de echt grote aantallen naar België en blijven de overwinterende populaties in Nederland beperkt tot enkele honderden vogels in een polder in Zuid-Holland en op de traditionele plekken nabij Sneek. Blijven de Rotganzen en Brandganzen tegenwoordig tot ver in mei in Nederland, Kleine rietganzen zijn de eerste die weer vertrekken. Wil je kans maken om de soort in aantallen te zien, dan moet je voor eind januari op zoek. Wij hadden ze vandaag vrij snel gevonden en genoten van meerdere groepen en groepjes, variërend van enkele honderden tot tientallen en wat losse familiegroepjes. Zoals al eerder vermeld is de soort één van mijn favoriete wintergasten, dus dat deze excursie ook volgend jaar weer minimaal één keer op de kalender komt, is bij deze gegarandeerd ;-).
Nu we toch lekker in de ganzen zaten, keerden we terug richting Makkum en besloten we enkele grote groepen, die net achter de IJsselmeerdijk de polders bevolken, te checken. Ondanks dat er dit jaar nog niet gek veel was ontdekt, is dit de afgelopen jaren een goede plek gebleken voor zeldzame soorten ganzen. Niet geschoten is altijd mis.
Welnu, al heel snel schoten we raak, want bij een scan met de verrekijker viel mijn oog bij de tweede grote groep die we vonden al snel op een volwassen (vrouw?) Roodhalsgans! Het is altijd kicken om een 'eigen' en onverwachte Roodhals, mijn absolute nummer één qua wintergasten, uit de meute pikken, helemaal als het voor enkele deelnemers ook nog eens een nieuwe soort bleek! Erg leuke bijvangst was bovendien een adulte Zeearend, die ineens in een hoge boom plaatsnam en daar, als een koning op z'n troon, het gebied overzag.
Maar de koek was nog niet op. Even ten noorden van Makkum zaten nog meer ganzen, waaraan je natuurlijk niet zo maar voorbij rijdt. En mijn hart maakte een sprong toen mijn oog daar op nóg twee Roodhalsganzen viel. Drie zelf gevonden Roodhalsganzen binnen een half uur, dat overkomt me toch niet vaak! Eerst bleven de vogels nog redelijk op afstand, maar nadat ze al snel door iets of iemand werden opgejaagd, vonden we ze later vlak langs de weg (met helaas wel een rietkraag ertussen) en in het zonnetje terug. Heerlijk!
In de Workumerwaard was het langs het weggetje redelijk rustig en bleken de grote aantallen, met name van Wulp en Kievit, wat verder achterin het gebied te vertoeven. Wel liet een paartje Pontische meeuwen zich heel leuk bekijken; een beeld dat een jaar of tien geleden vrijwel ondenkbaar zou zijn geweest! Ik ben benieuwd waar deze vogels gaan broeden!
Opvallend waren ook de grote aantallen Reeën, die hier overdag in volledig open veld rondscharrelen. We troffen ook een geheel zwart bokje in één van de groepen.
Nabij het strand van de Holle Poarte was kortgeleden een IJseend ontdekt. De poging om deze vogel terug te vinden was binnen een vloek en een zucht geslaagd; het was de enige eend die in het 'baaitje' rondzwom (of eigenlijk vooral onderdook). Enkele Noodse kauwen scharrelden op het strandje in het aanspoelsel rond.
De tijd vliegt als je lol hebt. Blijkbaar hadden we dat, want er restte ons nog slechts een uurtje daglicht. Dat 'sloegen we stuk' in het Hegewiersterfjild, dat altijd erg vogelrijk is maar in de namiddag totaal volloopt met duizenden vogels van verschillende soorten die vanuit alle windrichtingen aan komen vliegen om hier de nacht door te brengen. We zagen dan ook duizelingwekkende aantallen vogels, waaronder Kemphanen, Smienten, Wulpen, verschillende soorten meeuwen, maar ook een overwinterende Lepelaar en enkele roepende Baardmannen.
Deze plek was een waardig einde van een prachtige dag in deze onderschatte hoek van Nederland. Volgend jaar maar weer met een vol busje, lijkt me!
Korting!
Mocht je door FOMO overmand zijn: er is de komende weken nog plek op een aantal andere winterexcursies op zeer veelbelovende plekken, o.a. de Kop van Noord-Holland en langs de Randmeren. Deze excursies zijn nog even met 10 en soms 20 euro (tweedaagse Delta en Haken en Hakken, de excursie voor spechten en roofvogels) te boeken. Check daarvoor even de hoofdpagina.
コメント